تفاوت دادیاری وبازپرسی
تفاوت شعب دادیاری و بازپرسی
اگر به دادسرا رفته باشید خواهید دید که در دادسرا شعب
دادیاری و بازپرسی وجود دارند. حتی ممکن است برگه‌ای که به طور نمونه مربوط به
شعبه دوم دادیاری است را به اشتباه به شعبه دوم بازپرسی برده باشید. دلیل این تفاوت
این است که جرایمی که باید در دادگاه کیفری استان رسیدگی شود حتما باید در بازپرسی
رسیدگی شود و جرایم دیگر لازم نیست حتما به بازپرسی ارجاع شود و بسته به نظر
دادستان یا مقام ارجاع کننده به یکی از شعب دادیاری می‌رود.
همچنین تفاوت بین شعب دادیاری و بازپرسی معمولا در نوع
پرونده‌های ارجاع شده به آنهاست. معمولا پرونده‌هایی که نیاز به انجام تحقیقات زیادی ندارند و دارای مجازات سبک‌تری هستند در
دادیاری‌ها مطرح و پرونده‌های سنگین‌تر که تحقیقات جامع‌تر و کامل‌تری را نیز می‌طلبد
به دستور دادستان در بازپرسی‌ها مطرح می‌شوند. بد نیست بدانید که بازپرسان در
تمامی جرایم، صلاحیت رسیدگی را دارند؛ اما دادیاران که به جانشینی از دادستان عمل
می‌کنند، به جرایمی که در صلاحیت دادگاه کیفری استان است یعنی جرایم مهم که مجازات
آن‌ها قصاص نفس، اعدام، رجم، حبس ابد، قصاص عضو است، نمی‌توانند رسیدگی کنند و
رسیدگی مقدماتی این گونه جرایم فقط با بازپرس است.
نکته1- دادسرا ( شعب دادیاری و یا بازپرسی) حق صدور رای نداشته و فقط درخصوص اثبات مجرمیت ویا برائت متشاکی اقدامات لازم را انجام میدهند. وظیفه دادسرا صدور قرار است ( مجرمیت – منع نعقیب – موقوفی تعقیب ) نه حکم.
نکته2- در دادسـرا فقـط جـرائم موضـوع قانون مـجازات رسـیدگی نمی شـود بلـکه کلـیه جـرائم موضـوع قوانیـن کـیفری که در صلاحـیت ذاتی مراجع قـضایی دادگسـتری اسـت مـورد رسیدگی قرار می گیرد. دادگاه جزایی فقط صلاحیت رسیدگی به جرایم مندرج درقرار مجرمیت و کیفرخواست صادره توسط دادسرا را خواهد داشت و چنانچه دادگاه از جرم دیگری توسط متهم مطلع گـردد که درداسـرا مطرح نـشده بود، این امر به داسرا اطـلاع داده خـواهد شـد تـا درآن خصوص نیز قرارمجرمیت و کیفرخواست صادر گردد و برای صدور حکم نیز مجدد به همان دادگاه جزایی ارجاع خواهد شد.
نکته 3 - قرار مجرمیت توسط دادیار یا بازپرس صادر خواهد شد و درآن مشخصات کامل شاکی و متهم و مواد قانونی که بر اساس آن دادگاه باید حکم صادر کند، دلایل و مدارک موجود در پرونده قید خواهد شد. این قرار باید به تایید دادستان به عنوان رئیس دادسرا برسد در صورت تایید دادستان ، کیفرخواست نیز بر اساس قرار مجرمیت صادر خواهد شد.
نکته4 - در صورت اختلاف نظر دادیار و دادستان در خصوص قرار صادره ( به عنوان مثال دادیار قرار مجرمیت صادر کند و دادستان قائل به منع تعقیب باشد دادیارموظف به تبعیت ازنظر دادستان است اما اختلاف نظر بازپرس و دادستان در قرارهای صادره، دردادگاههای جزایی مطرح و درآن خصوص تصمیم اتخاذ خواهد شد .)
نکته5 - جرایمی که در دادسرا مورد رسیدگی قرار می گیرد، به شرح مواد قانون مجازات اسلامی می باشد.
بدین ترتیب کلیاتی از نحوه عملکرد پرونده ها دردادسرا و دادگاهها بیان گردید و امید است تفاوت این دو را درک نموده باشید